عوامل موثر در تغییر نمره چشم: از وراثت تا دیابت

عوامل موثر در تغییر نمره چشم

نمره چشم یا شماره چشم، معیاری برای سنجش قدرت بینایی و انکسار نور در چشم است. این نمره به واسطه معاینات چشم پزشکی و با استفاده از دستگاه های مختلف، مانند اپتومتر و فوندوسکوپ، تعیین می شود. تغییرات نمره چشم، پدیده ای رایج است که می تواند در طول زندگی افراد رخ دهد. این تغییرات می توانند به صورت افزایش یا کاهش نمره چشم باشند و علل متعددی دارند. در این مقاله، به بررسی عوامل موثر در تغییر نمره چشم خواهیم پرداخت.

عوامل ذاتی و ژنتیکی:

• سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین یا هر دو، دارای مشکلات بینایی مانند نزدیک بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم باشند، احتمال بروز این مشکلات در فرزندان نیز افزایش می یابد.
• ژن ها: تحقیقات نشان داده است که ژن های متعددی در بروز مشکلات بینایی و تغییر نمره چشم نقش دارند.

عوامل محیطی:

• فعالیت های نزدیک: انجام فعالیت هایی مانند مطالعه، کار با کامپیوتر و استفاده از تلفن همراه به مدت طولانی، می تواند فشار مضاعفی بر چشم ها وارد کرده و به مرور زمان، منجر به تغییر نمره چشم شود.
• نور نامناسب: مطالعه یا کار در محیط های با نور کم یا نامناسب، می تواند سبب خستگی چشم و در نهایت، تغییر نمره چشم شود.
• تغذیه: کمبود برخی ویتامین ها و مواد معدنی، مانند ویتامین A، می تواند در سلامت چشم ها و بینایی نقش داشته باشد.
• بیماری ها: برخی بیماری ها مانند دیابت، فشار خون بالا و برخی بیماری های خودایمنی، می توانند بر سلامت چشم ها و بینایی تاثیر گذاشته و منجر به تغییر نمره چشم شوند.
• مصرف برخی داروها: مصرف برخی داروها مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) و داروهای ضدافسردگی، می تواند عوارض جانبی مانند تاری دید و تغییر نمره چشم داشته باشد.

عوامل مرتبط با سن:

• نزدیک بینی: در دوران کودکی و نوجوانی، به دلیل رشد چشم و افزایش طول کره چشم، احتمال بروز نزدیک بینی افزایش می یابد.
• دوربینی: با افزایش سن، به دلیل کاهش انعطاف پذیری عدسی چشم، احتمال بروز دوربینی افزایش می یابد.
• پرسبیوپیا یا پیرچشمی: این عارضه که به نام پیرچشمی نیز شناخته می شود، به دلیل کاهش قدرت تطابق عدسی چشم در سنین بالای ۴۰ سالگی رخ می دهد.

عوامل دیگر:

• ضربه به چشم: ضربه به سر یا چشم می تواند منجر به آسیب های چشمی و تغییر نمره چشم شود.
• خشکی چشم: خشکی چشم می تواند سبب تاری دید و در نهایت، تغییر نمره چشم شود.
• مصرف دخانیات: مصرف دخانیات می تواند به سلامت چشم ها آسیب رسانده و خطر ابتلا به بیماری های چشمی و تغییر نمره چشم را افزایش دهد.

مراحل زندگی:

• کودکی: نمره چشم در دوران کودکی به طور طبیعی تغییر می کند. به طور کلی، نمره چشم در سنین ۲ تا ۵ سالگی به سرعت افزایش می یابد و سپس تا سن ۱۸ تا ۲۰ سالگی به تدریج ثابت می شود.
• بارداری: برخی از زنان در دوران بارداری دچار تغییرات موقتی در نمره چشم می شوند.
• پیری: با افزایش سن، عدسی چشم انعطاف پذیری خود را از دست می دهد و ممکن است باعث نزدیک بینی شود.

راهکارهای پیشگیری از تغییر نمره چشم:

• انجام معاینات دوره ای چشم: معاینات دوره ای چشم، به تشخیص زودهنگام مشکلات بینایی و اتخاذ راهکارهای مناسب برای پیشگیری از پیشرفت آنها کمک می کند.
• رعایت بهداشت چشم: شستشوی مرتب دست ها و پلک ها، استفاده از عینک آفتابی مناسب در برابر اشعه UV و استراحت کافی به چشم ها، از جمله اقدامات مهم برای حفظ سلامت چشم ها هستند.
• اصلاح عادات مطالعه و کار: تنظیم نور مناسب، استفاده از صفحه نمایش با سایز مناسب و رعایت فاصله مناسب از صفحه نمایش، در حفظ سلامت چشم ها و پیشگیری از تغییر نمره چشم موثر است.
• تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین A و سایر ویتامین ها و مواد معدنی ضروری، به حفظ سلامت چشم ها و بینایی کمک می کند.
• کنترل بیماری های زمینه ای: کنترل بیماری هایی مانند دیابت و فشار خون بالا، می تواند از بروز عوارض چشمی و تغییر نمره چشم پیشگیری کند.

در صورت مشاهده هرگونه تغییر در نمره چشم، به خصوص در کودکان، مراجعه به چشم پزشک یا اپتومتریست ضروری است.